Η ιστορία της πασχαλινής λαμπάδας - Το βάπτισμα των Φωτισμένων

Όταν ήμασταν μικρά παιδιά ανυπομονούσαμε να έρθουν οι γιορτές για να μαζέψουμε τα δώρα μας. Το Πάσχα στη μνήμη μας είναι απόλυτα συνδεδεμένο με τη λαμπάδα και τη νονά μας που την έφερνε. Τη Μεγάλη Εβδομάδα ερχόταν σπίτι η νονά με το νονό κρατώντας την αγαπημένη μας λαμπάδα, για την οποία προηγουμένως είχε πάρει την έγκριση μας. Όλο χαρά ανοίγαμε το κουτί και την προσοχή μας τραβούσαν τα "extra" μέχρι τη στιγμή της Ανάστασης. Το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ φορούσαμε τα καλά μας ρούχα -που συνήθως ήταν δώρα της νονάς- και περιμέναμε τη στιγμή που ο ιερέας θα βγει από την ωραία πύλη με τη δική του λαμπάδα και θα δώσει νόημα στο δώρο μας. 

Τα χρόνια πέρασαν, στο ρόλο της νονάς βρισκόμαστε εμείς και την ουσία της λαμπάδας θα πρέπει να την εξηγήσουμε στα δικά μας βαφτιστήρια -αν το επιτρέπει η ηλικία φυσικά- για να μη μεγαλώσουν κι εκείνα με την ίδια απορία.

Ποιο γεγονός καθιστά τις λαμπάδες αναγκαίες για το Πάσχα;

Ο πλέον κατάλληλος για να απαντήσει στο ερώτημα μας είναι η εκκλησία. Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Καρέα εξηγεί τους λόγους που η λαμπάδα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Πάσχα. «Πασχαλινή λαμπάδα είναι έθιμο που έχει σχέση με την παράδοση της αρχαίας Εκκλησίας να τελεί το Βάπτισμα των νέων μελών Της τη νύχτα της Αναστάσεως». Ο Ευσέβιος Καισαρίας αναφέρει «έκανε τη μυστική διανυκτέρευση των πιστών πιο φωτεινή κι από τη φωτόλουστη ημέρα».

Αρκετούς αιώνες πριν η έναρξη της ιεράς ακολουθίας σηματοδοτούσε και το άναμα των λαμπάδων. Η αρχαία εκκλησία είχε επιλέξει τη νύχτα της Ανάστασης για να τελέσει το Βάπτισμα των φωτισμένων Της. Ο ναός περιγράφεται κατάφωτος από τους πολυελαίους και τα πολυπληθή κηροπήγια. «Κάθε πιστός είχε τη δική του λαμπάδα. Όλοι γιόρταζαν τη διπλή Λαμπρή: την Ανάσταση του Χριστού και την Ανάσταση τόσων ψυχών που θ' άφηναν οριστικά την πλάνη και θα προσχωρούσαν στην Ποίμνη της Εκκλησίας». 

Οι Νεοφώτιστοι, κρατώντας αναμμένες τις λαμπάδες τους, προχωρούσαν για το Βαπτιστήριο συνοδευόμενοι από τον επίσκοπο, τους ιερείς, τις διακόνισσες και τους αναδόχους τους, αφήνοντας τους πιστούς στο Ναό να προσεύχονται. Οι λαμπάδες λοιπόν έχουν παραμείνει μέχρι και σήμερα, συμβολίζοντας αυτή τη μυσταγωγία και πανήγυρη της εισόδου των πιστών στην εκκλησία. 

Μέσα στις υπόλοιπες μέρες λοιπόν που θα επισκεφτούμε τα βαφτιστήρια μας για να τους δώσουμε τη λαμπάδα, μπορεί να μας προκαλέσει έκπληξη η αντίδραση των παιδιών, που ενδεχομένως να έχουν αυτή την απορία.

Πηγή: Το επίσημο site της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καρέα